نگهداری و پرورش نخل مرداب
نام فارسي : نخل مرداب يا پنجه کلاغي(سیپروس)
نام علمي: Cyperus diffusus
نخل مرداب (پنجه کلاغی یا همان سیپروس) از گیاهان خانواده سیپراسهCYPERACEAEاین گیاه بومی ماداسکار است، اما اغلب در سراسر جهان کشت میشود.این نوع 550گونه مختلف داردکه تمام آنها رطوبت زیادی نیاز دارند.
مشخصات ظاهري :
نخل مرداب گیاهی است زیبا که نگهداری و تکثیر آن ساده است و برای افراد تازه کار توصیه میشود. گیاه همیشه سبز که بلندی ارتفاع آن به 150 سانتیمتر هم میرسد.
ویژگیها:
برگهای نخل مرداب ، خشن، سبز تیره و خطی شکل می باشد. ساقه آن معمولا سخت و در انتها دارای براکته های سبز رگبرگ مانند است که حالت آبشاری دارند، این براکته ها در انتهای ساقه مانند چتر قرار گرفته اند.
ساقههای سبز رنگ عمودی این گیاه به جز در رأس بدون برگ هستند که در رأس نیز دایره ای از برگچه های سبز علفی به صورت شعاعی مثل قاب یک چتر بیرون میزنند.
دما:در زمستان نبايستي در دماي کمتر از ده درجه نگهداري شود.علاوه بر این در تابستان گلها نیز به صورت شعاعی در رأس بیرون می زنند، ولی این گلها کوچک و قهوهای رنگند. در فصل سرما در خزان گیاه جای نگرانی نیست چون با گرم شدن هوا مجدداً شروع به رشد میکند. شاید بهترباشد در زمستان تمام ساقهها را از سطح خاک حذف نمود تا در بهار دوباره سبز شود و چهره زیباتری به گیاه بدهد.
نور:این گیاه باید در آفتاب نگهداری شود. اشعه مستقیم افتاب در ظهر به گیاه صدمه وارد میکند.به شرط آنکه ریشهها دایم خیس باشند.البته در نیم سایه نیم آفتاب یا در سایه ای که نور دار باشد هم می ماند.
آبیاری :در کلیه فصول نیاز به ابیاری فراوان دارد،به طوری که گلدان همیشه باید حالت باتلاقی داشته باشد. در بهار و تابستان هر روز گیاه را آبیاری کنید و در زمستان و پائیز آبیاری کم شده و کود را قطع کنید. در فصل گرما به آب زیادی احتیاج دارد و سعی کنید گلدان زهکش چندانی نداشته باشد تا محیط تقریباً باتلاقی برای گیاه ایجاد شود. بنابراین بهتر است گلدان را در زیر گلدانی قرار دهید و در زیرگلدانی همیشه مقداری آب موجود باشد.
رطوبت: غبارپاشی در تابستان باید روزانه انجام شود،ولی در زمستان هفته ای یکبار کافی است.
خاک مناسب: خاک کمی سنگین است ( رس زیاد باشد تا حالت باتلاقی ایجاد شود ).
تغذیه: پس از سه یا چهار آبیاری با کود مایع کامل آن را تقویت کنید.
تکثیر: پس از پر شدن سه چهارم حجم گلدان آن را با تقسیم ریشه، میتوان تکثیرکرد. نخل مرداب را میتوان به راحتی از اواسط بهار تا اوایل تابستان با روش تقسیم بوته، تکثیرکرد. البته راحتی این کار، بستگی به تجربه و توان شخص تکثیر کننده دارد. از آنجایی که این گیاه طبیعتاً به وسیله قرار گرفتن در آب رشد کرده و ریشه میدهد، خاک آن باید کاملاً مرطوب باشد، ولی اگر به اندازه کافی خیس نبود، ابتدا آن را کاملاً آبیاری کنید، سپس از گلدان بیرون آورید. با استفاده از یک چاقوی تیز، انبوه ریشه ها را به دسته هایی با حداقل 4 یا 5 ساقه تقسیم کنید، مراقب باشید به ریشه ها صدمه نزنید و سعی کنید با دست عمل تقسیم را انجام دهید. سپس هر قسمت را در گلدانی با قطر دهانه 11 - 9 سانتیمتر حاوی کمپوست گلدانی با پایه پیت قرار دهید و کاملاً آبیاری کنید. گرچه روش تقسیم برای تمام انواع نخل مرداب ها به کار برده می شود ولی این گیاه می تواند به روش های غیر معمول دیگری نیز تکثیر شوند. در گیاه نخل مرداب رأس گل را همراه با برگههایی که زیر گل وجود دارند به وسیله قیچی باغبانی به اندازه یک سوم یا یک دوم کوتاه کنید، گیاه را از زیر قسمت برگ قطع کنید و به صورت وارونه( برگ داخل آب باشد )، در آب یا در ماسه نرم شسته یا کمپوست مخصوص بذر و قلمه مرطوب قرار دهید(ساقه به طرف بالا و قسمت برگدار درون آب یا خاک قرار گیرد). زمانی که ریشه داد، گیاه را به گلدانی با قطر دهانه 9 سانتیمتر و کمپوست گلدانی منتقل کنید. در طول عمل تکثیر، سعی کنید دمای محیط گیاه را 22-20 درجه سانتیگراد نگاه دارید و مراقب باشید که گیاه در شرایط نور مناسب و کافی، دور از تابش مستقیم خورشید قرار گیرد. بعد از ریشه دادن به گلدان های استکانی منتقل کنید.